12
Ekim 2019 tarihi Dünya Artrit Günü olup, 1996’dan beri tüm dünyada kutlanmaktadır. Dünya Artrit
Gününün amacı; romatizma ve kas-iskelet sistemi
hastalıkları hakkındaki farkındalığı artırmaktır. Bu gün kapsamında,
özellikle Ankilozan Spondilit hastalığı ve bel ağrıları ile ilgili toplumsal
farkındalığı arttırmaya yönelik bazı faaliyetlerin gerçekleştirilmesi
düşünülmektedir.
Eklemler
hareketlerimizi sağlayan yapılardır. Eklemi oluşturan yapılar; kıkırdak, kemik,
sinoviyal zarlar ve eklem sıvısı v.b. elemanlardır. Birçok fonksiyonumuzu
sağlıklı eklemlerimizle yapabilmekteyiz. Eklemlerimizin de birçok hastalıkları
olabilir. Ama özellikle romatolojinin uğraş alanına giren ve 12 Ekim’i özel
hale getiren ARTRİTLER en önemli hastalıklarıdır.
Bel ağrısı, oldukça sık görülen,
yaşam kalitesi üzerindeki olumsuz etkilerinin yanı sıra doğrudan (tanı ve
tedavi giderleri) ve dolaylı (iş gücü kaybı) ekonomik kayıplar nedeni ile
topluma maliyeti yüksek önemli bir sağlık sorunudur. Ağrının kronikleşmesi ile
ortaya çıkan sakatlık özellikle gelişmiş ülkelerde iş gücü kaybı ve
üretim azalmasını etkileyen en önemli faktörlerden biri haline gelmiştir. Bel
ağrısı bir aktivite (ağır kaldırma) ya da travma (düşme, çarpma) sonrası
başlayabileceği gibi belirgin bir neden olmadan da ortaya çıkabilir. Dünyada
yapılan araştırmalar insanların %80’ inin hayatları boyunca en az bir kez bel
ağrısı yaşadıklarını ortaya koymuştur. En sık görülen ağrı tipi mekanik bel
ağrısıdır.
Artrit, eklemlerde birçok nedenle oluşan
iltihabi bir olaydır. Eklemdeki her yapı bu iltihaptan nasibini alabilir. Bu
iltihabi durum genel olarak romatizmal hastalıklar olarak da bilinir.
Eklemlerde iltihap sonucunda ağrı, şişlik, kızarıklık ve hareket kısıtlılığı
gelişir. Yetersiz tedavi eklemlerde sakatlıklara neden olabilir ve kişinin
fonksiyonlarını kısıtlayabilir. Artritin altı haftayı geçmesi, yakınmalarının
istirahatle artması, sabah tutukluğu ve beraberinde hastalarda eklem dışı
bulguları olması önemli bir romatizmal hastalığın işareti olabilir. Artritler her
yaş, cinsiyet ve ırkta görülebilir. Artrite neden olan 100'den fazla romatizmal
hastalık vardır. Belirtileri benzese de, hastalık seyirleri ve tedavileri
farklılık gösterir. Birçok hastalık bu başlık altında belirtilse de eklem
tutulum yeri ve seyirleri farklılık gösterebilir. Artritler bütün dünyada
görülmekle birlikte bazı hastalıklar coğrafi dağılım ve aile içi tutulumlar
sergileyebilmektedir.
Ankilozan Spondilit (AS), özellikle omurgayı
etkileyen, ağrılı, kronik, ilerleyici, sebebi bilinmeyen romatizmal bir
hastalıktır. AS’ nin 8-45 yaş arası başlayabileceği bilinsede genellikle 15-30
yaş arası daha sık ortaya çıkmaktadır. AS hastalığının ortaya çıkmasında en
önemli faktör genetik yatkınlıktır. AS erken tanısı için sorgulanması gereken
hedef kitle 20’ yaşlarda bel ağrısı başlamış, üç aydan uzun süreli bel ağrısı
olan hasta grubudur. AS omurganın yanı sıra sıklıkla sakroiliak
eklemi(omurganın leğen kemiğiyle yaptığı eklem), daha az sıklıkla kalça ve omuz
gibi büyük eklemleri tutar.
Mekanik nedenlere bağlı bel ağrılarından korunmak için;
- Her gün düzenli olarak bel ve karın kaslarını
güçlendirici egzersizler yapın
- Gerekli durumlarda ağır nesneleri; beli dik
pozisyonda tutup, dizleri bükerek çömelip, ağırlığı kollara ve bacaklara
vererek kaldırınız
- Ayakta uzun süre durmaktan kaçınınız
- Çay ve kahve tüketimini azaltınız
- Stresle başa çıkma yöntemleri geliştiriniz
- İşiniz gereği oturuyorsanız, yarım saatte bir ayağa
kalkıp vücudunuzu esnetiniz
- Yürüyüş ve yüzme bel ağrısını önlemede uygun
sporlardır. Farklı sporlarla uğraşanların spora başlamadan önce ısınma ve
sonrasında da esneme (stretching) egzersizlerini yapmaları sakatlıkların
önlenmesinde önemlidir.
- Kilo vermek bel ağrısı riskini azaltır.
Uzun süreli ve
sinsi seyreden bel ağrınız varsa vakit kaybetmeden doktorunuza başvurunuz.
İl
Sağlık Müdürlüğü
