Sigara, doğum öncesi dönemden başlayarak, çocuk ve erişkinlikte ölüme kadar götüren 50’nin üzerinde sağlık sorununa yol açmaktadır. Önlenebilir hastalık ve ölüm sebeplerinin en önde gelenlerinden biridir. Günümüzde %80’i gelişmekte olan ülkelerde olmak üzere, dünyada 1,3 milyar kişi ülkemizde ise 14,8 milyon kişi sigara içmektedir. Ülkemizde her yıl yaklaşık 100.000 kişi tütün kullanımına bağlı hastalıklar nedeniyle hayatını kaybetmektedir.
Sigara, içenleri olduğu kadar çevresindeki kişileri de etkilemektedir. Dünya Sağlık Örgütü’nün tahminlerine göre, 700 milyon çocuk yani dünyadaki çocukların yarısı sigara dumanına maruz kalmaktadır. Her yıl dünyada 600 binin üzerinde kişi sigara dumanına maruz kalmanın sonucu ölmektedir. Başkalarının tükettiği tütünün dumanına maruz kalmaktan kaynaklanan ölümler, trafik kazaları ve uyuşturucu madde kullanımına bağlı ölümlerden çok daha fazladır. Toplumu pasif sigara dumanının zararlarından korumanın yegâne yolu sigara kullanımının bütün kapalı alanlarda yasaklanmasıdır. Sizlerde Kanunla yasaklanmış alanlarda sigara içenleri Alo 184’ü arayarak bildirerek sevdiklerinizin tütün dumanına maruziyetini önleyebilirsiniz.
Dünya Sağlık Örgütü sigara bağımlılığını bir hastalık olarak tanımlamıştır. Küresel Yetişkin Tütün Araştırması (2012) sonuçlarına göre Türkiye’de 14,8 milyon kişi sigara ve diğer şekillerde tütün ürünü kullanmaktadır ve sigara içen kişilerin yarısından fazlası sigarayı bırakmayı düşünmektedir. Sigarayı bırakanların büyük bölümü herhangi destek almadan kendi çabası ile sigarayı bırakmaya çalışmaktadır. Oysa tıbbi destek alınması sigarayı bırakma başarısını önemli ölçüde artırmaktadır. Tıbbi destek konusunda psikolojik ve sosyal yönden destek ve danışmanlık sağlanmasının yanı sıra bazı ilaçlardan da yararlanılmaktadır.
Sigara bırakmak isteyenlere destek olmak amacıyla Sağlık Bakanlığı tarafından ALO 171 “Sigara Bırakma Danışma Hattı” açılmıştır. Danışma hattına gelen çağrılar, sigara bırakma konusunda eğitim almış operatörler aracılığı ile 7/24 saat hizmet verecek şekilde karşılanmaktadır. Danışanlara sigaranın zararları hakkında bilgi aktarılmakta ve sigara kullanım alışkanlıklarını tespit etmeye yönelik bağımlılık değerlendirme ölçeği uygulamaktadır. Yapılan değerlendirme sonucunda bağımlılık düzeylerine göre kişiler sigara bırakma polikliniğine yönlendirilmektedir. Sigara Bırakma Polikliniklerinde ise sertifikalı hekimler tarafından kişilerin takibinin yapılması sağlanmaktadır. İlimizde de Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Hastanesi, Bafra Devlet Hastanesi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi, Asarcık Meydan ASM, İlkadım ve Çarşamba KETEM’de olmak üzere altı sigara bırakma polikliniğinde sigarayı bırakmak isteyen vatandaşlarımıza hizmet verilmektedir.
Tüm dünya ülkelerinde, tütün ürünleri tüketiminin ve tütün dumanına maruz kalmanın yol açtığı zararlı etkilerinin önlenmesi amacıyla yapılan çalışmalar kapsamında her yıl 9 Şubat günü “Dünya Sigarayı Bırakma Günü” olarak kutlanmaktadır. Samsun İl Sağlık Müdürlüğü olarak gelecek nesilleri tütün ürünlerinin zararlarından korumak ve onlara temiz hava sağlamak amacıyla herkesi dumansız hava sahasını desteklemeye davet ediyor, sigarayı bırakmak isteyen vatandaşlarımızı sigara bırakma polikliniklerine bekliyoruz.
Yrd.Doç.Dr.Muhammet Ali ORUÇ
Samsun İl Sağlık Müdürü
