Engellilik insan olma halinin bir parçasıdır. Neredeyse herkes yaşamının belli bir noktasında geçici veya kalıcı olarak zayıf düşecek ve yaşam süresi uzadıkça insanlar işlevlerini yerine getirme konusunda artan zorluklarla karşılaşacaktır. Engellilik önümüzdeki yıllarda daha da büyük bir sorun haline gelecektir, çünkü yaygınlığı artmaktadır. Nüfusların yaşlanması ve yaşlı insanların engelli hale gelme riskinin daha yüksek olması ile birlikte diyabet, kalp ve damar hastalıkları, kanser ve akıl sağlığı bozuklukları gibi kronik sağlık sorunlarının da küresel olarak artış göstermesi engelliğinin artmasının nedenleridir.
2006 yılında benimsenen Engellilerin Haklarına İlişkin Birleşmiş Milletler Sözleşmesi’ne göre Engelli kavramı “Diğer bireylerle eşit koşullar altında topluma tam ve etkin bir şekilde katılımlarının önünde engel teşkil eden uzun süreli fiziksel, zihinsel, düşünsel ya da algısal bozukluğu bulunan kişiler” olarak tanımlanmaktadır.
Dünya Sağlık Örgütü ve Dünya Bankası işbirliğiyle 2011’de yayınlanan Dünya Engellilik Raporu’nda dünya nüfusunun yaklaşık %15’inin engelli bireylerden oluştuğuna dikkat çekilmekte ve bunlar arasında 110 milyon bireyin çok ciddi engele sahip olduğu ve fonksiyon görmede önemli ölçüde güçlük çektikleri bildirilmekte ve yeti yitimi olan bireylerin sağlık, eğitim, istihdam, ulaşım ve bilişim gibi hizmetlere ulaşımda büyük güçlüklerle karşı karşıya kalmakta oldukları vurgulanmaktadır.
Yapılan araştırmalarda ülkemizde ortopedik, görme, işitme, dil ve konuşma ile zihinsel engellilerin oranı %2,5 iken, kronik hastalığı olanların oranı %9,7 bulunmuştur. Yaklaşık 8,5 milyon kronik hasta ve engelli, yapılı çevrede hareketliliklerini kısıtlayan çok sayıda engelin ve uygun olmayan düzenlemelerin bulunması nedeniyle toplumsal hayata katılımda sorunlar yaşamaktadır. Bununla birlikte engelli insanların genel nüfusa göre daha düşük kalitede sağlık seviyesinde olduğu görülmektedir.
Sağlık Bakanlığı tarafından yayınlanan “Özürlü Kişilere Yönelik Sağlık Hizmetlerinin Sunumuna” ilişkin genelge kapsamında Halk Sağlığı Müdürlüğü bünyesinde hizmet veren sağlık kuruluşları fiziksel açıdan değerlendirilerek yeniden yapılandırılmakta ve böylece engellilerin sağlık hizmetlerine daha rahat ulaşabilmeleri amaçlanmaktadır. Ayrıca engelli ve yaşlı hastalarımıza özel durumuna göre uygun şekillerde hizmet verilmekte ve poliklinik hizmetlerinde öncelik sağlanmaktadır.
Birleşmiş Milletlere bağlı ülkelerde olduğu gibi ülkemizde de 10-16 Mayıs tarihleri arası Engelliler Haftası olarak bilinmekte ve bu hafta boyunca engelli vatandaşlarımıza dair sorunlar ve çözüm önerileri gündeme gelmektedir. Engelli insanların ve bütün toplumun faydalanması adına; engelleri ortadan kaldıracak koşullar yaratmak, rehabilitasyon ve destek hizmetlerini geliştirmek için tüm kurumlar ortak çalışmalı, sağlıklı bir gelecek için herkes birer engelli adayı olduğunu düşünerek hareket etmelidir.
